Referentie Phono Elementen
E t n a
Moving-Coil Stereo Phono Cartridge
Lyra zet nog maar eens de analoge wereld op zijn kop met de introductie van de Etna phono cartridge, welke zijn naam deelt met de majestueuze Etna op Sicilië. De Etna cartridge is een indrukwekkend monument op zich, dat naadloos versmelt met beproefde Lyra ontwerpprincipes en revolutionaire filosofie van zijn ontwerper Jonathan Carr.
De Etna is ontworpen met een sterke nadruk op technische efficiëntie zodat de prestaties veel verder reiken dan de som van zijn delen. Daarom, ook al deelt de Etna sommige elementen van de ontwerpfilosofie met de Atlas, zijn de concepten totaal verschillend uitgevoerd.
De Etna hanteert een solide titanium kern structuur, bewerkt met niet-parallelle oppervlakken om interne reflecties zoveel mogelijk te remmen, maar in tegenstelling tot de Atlas (en de Titan i voordien), wordt deze gekoppeld aan een iets te kleine, asymmetrische body die gemaakt is uit spiegel-zwart geanodiseerd duraluminium dat past over de kern als een zeer strak gesneden puzzel. De kern en body worden aangevuld met brons en roestvrij stalen resonantie stuurstangen, die onder druk geperst worden in een voorgespannen, vaste en holtevrije structuur die bestaat uit meerdere materialen en complexe interne vormen. Het constrained-layer karakter van deze constructie reduceert dramatisch de resonantie karakteristieken van elk materiaal en zorgt voor een neutraal klinkender body structuur dan anders mogelijk zou zijn, terwijl de hoge stijfheid van de body transiënten, dynamiek en resolutie ten goede komt.
De Etna gebruikt het dubbele magneet systeem, de diamant-gecoate boron cantilever en de door Lyra ontworpen stylus met variabele radius. Lyra blijft de enige producent van phono elementen waar de cantilever assembly direct wordt gemonteerd in het cartridge lichaam.
De reden hiervoor is dat lineaire transducers zoals phono cartridges inherent inefficiënte apparaten zijn, in de grote orde van 5 -10 %. Met andere woorden, van de trillingsenergie die van de LP groef komt wordt slechts 5 à 10 % omgezet in elektrische signalen. Het interne dempingsysteem van de cartridge absorbeert een deel van de overblijvende 90 tot 95% overtollige trillingsenergie maar een substantieel deel van deze overtollige energie zal reflecteren in de cartridge waardoor interne echo's gecreërd worden en daardoor een algemene kwaliteitsvermindering tot gevolg hebben. Dit is heel makkelijk te horen bij veel cartridges - speel maar eens een sterk gemoduleerde LP af met de eindversterker uitgeschakeld, en luister met uw oor dicht bij de cartridge. De "needle talk" die je hoort is een teveel aan trillingsenergie die niet goed gecontroleerd wordt. De direct gemonteerde cantilever van de Etna helpt om deze overtollige trillingsenergie af te voeren naar de headshell, waar deze veilig binnen de grotere massa van de toonarm en draaitafel plint kan worden afgevoerd.
De Etna maakt gebruik van het asymmetrische design concept die voor het eerst gebruikt werd in ons vlaggenschip, de Atlas, maar verplaatst het schroefgat helemaal naar de voorkant van de cartridge en plaatst een bronzen dempings barrière tussen de cantilever montage en de toonarm headshell. Bevrijd van alle obstakels en vides is dit zeer effectief om ongewenste trillingen te laten afvloeien die zich anders zouden manifesteren als sonische kleuringen. Een vernauwd montagegebied sluit de Etna strakker aan op e headshell en bevordert de overdracht van trillingsenergie in de toonarm, waardoor een nog betere controle over valse resonanties mogelijk is.
Een ander sterk punt van de design filosofie van de Etna zijn de X vormige signaalspoelen, die hij eveneens deelt met de Atlas. Vergeleken met traditionele vierkante spoelen laat deze X vorm de kanalen toe onafhankelijker van mekaar te opereren en daardoor een betere tracking, betere kanaal matching en scheiding en minder vervorming te wijten aan crosstalk te realiseren.
In plaats van deze extra efficiëntie doelbewust te gebruiken om de uitgangsspanning te verhogen heeft Lyra gekozen om een deel van het extra rendement toe te wijzen aan de uitgangsspanning (12 % hoger dan Titan i) en gebruikt de rest om de hoeveelheid draad te verminderen in de spoelen (22 % minder dan Titan i). De verminderde massa verbetert de tracking terwijl de hogere output en lagere interne impedantie op hun beurt zorgen voor betere prestaties van phonostages.
Lyra’s “New Angle” technologie, die mechanisch de signaalspoelen uitlijnt, zodat ze perfect zijn afgestemd op de voorste en achterste magneten wanneer een LP afgespeeld wordt. Dit vlakt de verschillen uit in verticale en horizontale compliance en laat de spoelen van de Etna toe met evenveel gemak in alle richtingen te bewegen voor optimale prestaties.
Terwijl de Etna de tweede in lijn is in het gamma van Lyra zal een korte luistersessie aantonen dat de prestaties van deze cartridge de top van om het even welke andere cartridge lijn zou bepalen. De Atlas heeft een zeer verfijnd, elegant en wulps geluid terwijl de persoonlijkheid van de Etna extraverter is. We geloven echt dat het kiezen tussen deze twee uitzonderlijke performers zal neerkomen op iemands smaak en het systeem waarin ze zullen gebruikt worden.
Voor veel klanten zal de Etna het ideaal zijn en hun geprefeerd element worden.
Specificaties
- Type: Medium weight, medium compliance, low-impedance moving coil cartridge
- Stylus: Lyra-designed long-footprint variable-radius line-contact nude diamond (3μm×70μm), slot-mounted
- Cantilever system: Diamond-coated solid boron rod with short one-point wire suspension, directly mounted into cartridge body via high-pressure knife-edge system
- Coils: 2-layer deep, 6 N high-purity copper, chemically-purified high-purity iron cross-shaped former, 4.2 ohm self-impedance, 11μH inductance
- Output voltage: 0.56 mV@5 cm/sec., zero to peak, 45 degrees (CBS test record, other test records may alter results)
- Frequency range: 10 Hz~50 kHz
- Channel separation: 35 dB or better at 1 kHz
- Compliance: Approx. 12×10 cm/dyne at 100 Hz
- Vertical tracking angle: 20 degrees
- Cartridge mounting screws: 2.6 mm 0.45 pitch JIS standard
- Cartridge weight (without stylus cover): 9.2g
- Distance from mounting holes to stylus tip: 9.5 mm
- Recommended tracking force: 1.68~1.78g (1.72 g recommended)